Biblioteka Narodowa opublikowała najnowszy raport o stanie czytelnictwa w Polsce. Jak się okazuje, w 2020 roku przeczytaniem w całości lub we fragmencie jednej książki mogło pochwalić się 42% Polaków. To najlepszy wynik od sześciu lat.

Czytelnictwo na poziomie 42% oznacza wzrost o 3 punkty procentowe w skali roku i o 5 punktów procentowych w skali dwóch lat. „Czy jest to wydarzenie jednorazowe, czy też zwiastun nowego trendu, okaże się w przyszłości – na razie można ostrożnie mówić o powodach do optymizmu, choć do poziomu wskaźników z początku XXI wieku jeszcze daleko” – piszą autorzy raportu, Roman Chymkowski i Zofia Zasacka.

Po książki sięga zdecydowanie więcej kobiet

Z najnowszego badania wynika, że jeśli chodzi o czytelnictwo, przepaść między mężczyznami i kobietami rośnie. Kobiety nie tylko czytają częściej niż mężczyźni (odpowiednio 51% i 33%), ale też intensywniej – co najmniej 7 książek w ciągu roku przeczytało 15% z nich (w przypadku mężczyzn odsetek ten wynosił 7%). Ponadto wyraźnie więcej jest mężczyzn, którzy nie czytają książek od dawna – 20% z nich twierdzi, że nigdy nie czytało, a 60%, że robiło to tylko w okresie nauki w szkole. Autorzy raportu zwracają uwagę na fakt, że istotną rolę może odgrywać wyższe wykształcenie, które przeważa wśród kobiet.

Książka papierowa niezmiennie dominuje

Czytelnicy wciąż zdecydowanie preferują książki papierowe. Publikacje w postaci elektronicznej, czytane z ekranu komputera, czytnika, telefonu lub tabletu, wymieniło zaledwie 5% osób czytających. Cyfrowe formaty najpopularniejsze są wśród najmłodszych badanych (14% czytelników w grupie wiekowej od 15 do 18 lat) i osób uczących się (14%). W opinii autorów badania może się to wiązać z trybem udostępniania materiałów dydaktycznych przez nauczycieli i wykładowców. E-książki czytają też częściej ludzie systematycznie korzystający z komputera i urządzeń mobilnych, choć i tu papier wciąż wygrywa.

Skąd bierzemy książki?

W 2020 roku papierowe książki do czytania Polacy przede wszystkim kupowali. 45% badanych nabyło co najmniej jeden tytuł (wzrost o 4 punkty proc.). Jako pozostałe podstawowe źródła pozyskiwania książek czytelnicy wskazali: pożyczenie od znajomego (32%, spadek o 3 pkt. %), prezent (34%, wzrost o 3 pkt. %). Na następnych pozycjach znalazło się wypożyczenie z bibliotek (23%) i własny księgozbiór (20%). Zauważalny jest relatywnie wysoki odsetek czytelników korzystających z książek udostępnianych w formie streamingu w ramach opłaty abonamentowej (28%).

Ulubione lektury Polaków

Niezależnie od zajmowanej pozycji społecznej Polacy najchętniej sięgają po literaturę sensacyjno-kryminalną (24%) – wyjątek stanowią jedynie nastolatki, które czytają przede wszystkim lektury szkolne oraz beletrystykę dla młodzieży.

Popularna literatura obyczajowo-romansowa, a także powieści obyczajowe z nastoletnimi bohaterkami interesują przede wszystkim kobiety i dziewczęta (30%), a bardzo rzadko mężczyzn (3%). Z kolei fantastyka dla dorosłych (fantasy, science fiction i inne) czytana jest dwukrotnie częściej przez mężczyzn, zwłaszcza w wieku 25-39 lat.

żródło: Biblioteka Narodowa

Literatura faktu, a zwłaszcza biografie i wspomnienia, publicystyka i historia XX wieku, to częściej męskie wybory lekturowe. Nastoletni czytelnicy nie są zainteresowani pozycjami dotyczącymi współczesnych problemów: żaden badany w wieku 15–18 lat nie sięgnął po książki podróżnicze i reportaże, a narracje o XX wieku i biografie też stanowiły margines ich wyborów czytelniczych. Te ostatnie to natomiast – obok kryminałów oraz fantastyki dla dorosłych – najbardziej interesujący typ książek dla młodych dorosłych w wieku 25-39 lat.

Na podium w zestawieniu najpopularniejszych pisarzy nie zaszły żadne zmiany. Największym zainteresowaniem czytelników cieszą się książki autorstwa – kolejno – Remigiusza Mroza, Olgi Tokarczuk i Stephena Kinga. „Na mapie czytanych tytułów zwraca uwagę obecność kilkudziesięciu rodzimych pisarzy i pisarek, z których wielu dopiero niedawno pojawiło się na rynku wydawniczym. Autorzy ci potrafią rywalizować z literaturą obcą, nie obawiając się modnych ostatnio odmian gatunku: kryminału noir, thrillera psychologicznego, powieści sensacyjno-szpiegowskiej, kryminału podejmującego problemy społeczne itp. Równolegle ujawnia się coraz wyraźniej swoiste osamotnienie Olgi Tokarczuk, jako autorki mającej masową publiczność czytelniczą i jednocześnie przypisywanej do literatury uznawanej przez znawców za wysokoartystyczną” – odnotowują autorzy raportu.

[am]

Żródło: BOOKLIPS

Pobierz raport „Stan czytelnictwa w Polsce w 2020 roku”